Chính sách mới về đất đai, nhà ở có hiệu lực từ 01/8/2024

Từ ngày 01/8/2024, pháp luật Việt Nam có nhiều chính sách mới về đất đai, nhà ở, đặc biệt là việc các văn bản pháp luật mới bắt đầu có hiệu lực thi hành. Những chính sách mới này mang lại những tác động gì đối với người dân, doanh nghiệp và thị trường bất động sản? Bài viết sau đây sẽ phân tích chi tiết những điểm mới nổi bật và những ảnh hưởng tiềm tàng của các chính sách này.

1. Tổng quan về các chính sách mới

Từ ngày 1/8/2024 những văn bản pháp luật sau sẽ có hiệu lực thi hành:

– Luật Đất đai 2024

– Luật Nhà ở 2023

– Luật kinh doanh bất động sản 2023

Các Nghị định hướng dẫn:

– Nghị định 101/2024/NĐ-CP về điều tra cơ bản đất đai, đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

– Nghị định 102/2024/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đất đai 2024.

– Nghị định số 71/2024/NĐ-CP về giá đất

– Nghị định số 88/2024/NĐ-CP về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất

– Nghị định số 94/2024/NĐ-CP về xây dựng cơ sở dữ liệu nhà ở và thị trường bất động sản

– Nghị định 95/2024/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Nhà ở

– Nghị định số 98/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư

– Nghị định 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

2. Những điểm mới nổi bật và tác động

Bỏ khung giá đất, xây dựng bảng giá đất hằng năm theo giá thị trường

Luật Đất đai 2024 đã bỏ khung giá đất so với Luật Đất đai 2013.

Đồng thời theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, Điều 11 Nghị định 71/2024/NĐ-CP thì bảng giá đất sẽ được xây dựng hằng năm và được xác định theo giá thị trường.

Việc xây dựng bảng giá đất hằng năm theo giá thị trường giúp cập nhật giá trị đất phù hợp với tình hình thực tế và biến động của thị trường. Điều này giúp ngăn chặn hoặc giảm thiểu sự thiếu hợp lý trong giá đất so với nhu cầu và khả năng tài chính của người dân.

Việc công bố bảng giá đất hằng năm theo giá thị trường giúp tăng tính minh bạch và công khai trong quản lý đất đai. Người dân và các tổ chức có thể dễ dàng tiếp cận thông tin về giá đất hiện tại, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư và sử dụng đất một cách hợp lý hơn.

Bổ sung thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai của Trọng tài thương mại

Theo khoản 5 Điều 236 Luật Đất đai 2024, tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại liên quan đến đất đai đo Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự hoặc do Trọng tài thương mại Việt Nam giải quyết theo quy định của pháp luật về trọng tài thương mại.

Bổ sung thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai cho Trọng tài thương mại giúp giảm áp lực cho hệ thống tố tụng dân sự. Những tranh chấp phức tạp và đòi hỏi sự chuyên môn cao về đất đai có thể được giải quyết một cách nhanh chóng và hiệu quả bởi các trọng tài có chuyên môn và kinh nghiệm trong lĩnh vực thương mại.

Việc sử dụng Trọng tài thương mại để giải quyết tranh chấp đất đai đem lại tính chuyên nghiệp và đáng tin cậy hơn. Trọng tài thương mại thường có hiểu biết sâu rộng về các vấn đề thương mại và pháp lý liên quan, giúp đảm bảo sự công bằng và chính xác trong quá trình giải quyết tranh chấp.

Sửa đổi nguyên tắc sử dụng đất

Sửa đổi này cũng nhấn mạnh về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong thời hạn sử dụng đất, đảm bảo không xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất xung quanh. Điều này góp phần vào tính công bằng và sự hài hòa trong các mối quan hệ đất đai.

Môi giới bất động sản không được hành nghề tự do

Theo khoản 2 Điều 61 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 cá nhân hành nghề môi giới bất động sản phải đáp ứng các điều kiện sau đây:

– Có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản;

– Phải hành nghề trong một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hoặc một doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản.

Quy định này giúp nâng cao chất lượng các dịch vụ môi giới bất động sản bằng việc yêu cầu các cá nhân hành nghề phải có chứng chỉ hành nghề và làm việc trong các doanh nghiệp có uy tín. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp trong quá trình giao dịch bất động sản.

Việc hạn chế hành nghề môi giới bất động sản chỉ cho các cá nhân có chứng chỉ hành nghề và làm việc trong các doanh nghiệp chuyên nghiệp cũng giúp đảm bảo công bằng và minh bạch trong các giao dịch bất động sản. Người mua và người bán sẽ có độ tin cậy cao hơn đối với các chuyên viên môi giới có đủ năng lực và chuyên môn.

3. Cơ hội và thách thức

Chính sách mới mang đến nhiều cơ hội quan trọng cho lĩnh vực đất đai và nhà ở:

– Thu hút đầu tư vào lĩnh vực bất động sản: Việc đưa ra các chính sách mới có thể thu hút đầu tư nước ngoài và trong nước vào lĩnh vực bất động sản. Những quy định rõ ràng và dự báo được sẽ giúp các nhà đầu tư có động lực để phát triển các dự án bất động sản mới, từ nhà ở đến các khu công nghiệp, thương mại.

– Nâng cao hiệu quả sử dụng đất: Chính sách mới có thể đẩy mạnh việc sử dụng đất đai một cách hiệu quả hơn. Các quy định về quy hoạch, sử dụng đất đúng mục đích và bền vững sẽ giúp tối ưu hóa tài nguyên đất đai và giảm thiểu lãng phí.

– Đảm bảo an sinh xã hội: Chính sách mới có thể củng cố hệ thống nhà ở xã hội và các chính sách hỗ trợ nhà ở cho người dân, từ đó nâng cao điều kiện sống và đảm bảo an sinh xã hội. Việc tạo ra môi trường sống tốt hơn sẽ thu hút người dân đến sinh sống và làm việc.

Bên cạnh những cơ hội, chính sách mới cũng mang đến những thách thức đáng kể:

– Áp lực lớn trong việc thực hiện các quy định mới: Đối với các chính quyền địa phương và các doanh nghiệp, thực hiện các quy định mới có thể gặp phải nhiều khó khăn và áp lực. Việc áp dụng và tuân thủ đúng các quy định về quy hoạch, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững sẽ đòi hỏi sự nỗ lực và nâng cao năng lực quản lý.

– Khả năng phát sinh tranh chấp: Chính sách mới có thể làm nảy sinh nhiều tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất, quy hoạch và các lợi ích liên quan. Những tranh chấp này có thể phức tạp và kéo dài, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của ngành bất động sản.

– Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng: Để đạt được hiệu quả từ chính sách mới, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng từ cấp quốc gia đến địa phương. Việc thiếu hụt phối hợp có thể dẫn đến sự lỏng lẻo trong thực thi pháp luật và tăng cường nguy cơ vi phạm.

Tóm lại, chính sách mới về đất đai và nhà ở mang đến nhiều cơ hội và thách thức đồng thời. Để tận dụng cơ hội và đối phó với thách thức, cần có sự quản lý thông minh, năng động và sự phối hợp chặt chẽ từ tất cả các bên liên quan để đảm bảo phát triển bền vững và hài hòa của ngành bất động sản.

Như vậy, các chính sách mới về đất đai và nhà ở đã mang lại nhiều cơ hội và thay đổi tích cực cho cả thị trường bất động sản và đời sống xã hội. Tuy nhiên, để thúc đẩy được hiệu quả của các chính sách này, cần có sự hợp tác, nỗ lực từ tất cả các bên liên quan để đảm bảo sự phát triển bền vững và hài hòa của ngành bất động sản trong tương lai.